De Europese Unie verscherpt haar beleid inzake het gebruik van contant geld. Vanaf 10 juli 2027 zijn alle contante betalingen van meer dan 10.000 euro aan een handelaar verboden. Het doel hiervan is om transacties beter traceerbaar te maken en ondoorzichtige geldstromen te beperken.
De Europese Unie verscherpt haar beleid inzake het gebruik van contant geld. Vanaf 10 juli 2027 zijn alle contante betalingen van meer dan 10.000 euro aan een handelaar verboden. Het doel is om transacties beter traceerbaar te maken en ondoorzichtige geldstromen te beperken. Deze maatregel past in een bredere trend om contante betalingen te verminderen, aangezien in 2025 nog steeds bijna de helft van alle transacties in Europa contant wordt betaald.
De nieuwe Europese verordening (2024/1624/EU) heeft tot doel de vaak uiteenlopende nationale wetgevingen te harmoniseren en illegale financiële activiteiten doeltreffender te bestrijden. De door de EU aangenomen tekst legt voortaan een strikte limiet van 10.000 euro op voor contante betalingen tussen particulieren en bedrijven. Deze regel geldt niet voor transacties tussen particulieren, die zonder beperkingen contant geld kunnen blijven gebruiken. Zodra echter een beroepsbeoefenaar bij een transactie betrokken is, moet het maximum worden nageleefd.
Paul Tang, Nederlands Europarlementariër die verantwoordelijk is voor dit dossier, motiveert deze maatregel als volgt: “Een van onze belangrijkste doelstellingen is te voorkomen dat criminelen hun geld witwassen door luxe goederen in contanten te kopen, zoals dure auto’s, jachten of privéjets.”
Deze hervorming komt in een context waarin gedematerialiseerde betalingen (bankkaarten, elektronische portemonnees, overschrijvingen) aan belang winnen, maar contant geld in sommige landen nog steeds een belangrijke plaats inneemt.
Welke landen zullen het meest worden getroffen?
De gevolgen van deze regelgeving zullen sterk verschillen van lidstaat tot lidstaat. In Frankrijk, Spanje en Italië, waar al strenge nationale limieten gelden, zal de verandering gering zijn. De nieuwe Europese wet verhoogt zelfs de maximumlimiet voor deze landen, wat bepaalde transacties zou kunnen vergemakkelijken en tegelijkertijd een veilig kader zou kunnen handhaven.
Landen als Duitsland, Oostenrijk, Nederland en Ierland, waar tot nu toe geen beperkingen golden, zullen zich echter aan deze nieuwe norm moeten aanpassen. In deze landen, waar contant geld nog steeds een belangrijke rol speelt, zou dit tot ingrijpende veranderingen in het consumptiegedrag kunnen leiden.
Ook Cyprus en Luxemburg, die tot nu toe geen limieten hebben opgelegd, zullen hun wetgeving moeten herzien. Deze harmonisatie moet een betere samenwerking tussen de Europese belastingautoriteiten mogelijk maken en de strijd tegen grensoverschrijdende fraude versterken.
Waarom deze beperking?
Contant geld blijft een favoriet betaalmiddel voor illegale activiteiten vanwege de relatieve anonimiteit ervan. De Europese autoriteiten wijzen op drie grote risico’s: het witwassen van geld, belastingontduiking en de financiering van terrorisme.
Door contante betalingen te beperken, hoopt de EU de mogelijkheden om zwart geld te verbergen te verminderen. Contante aankopen van luxegoederen (auto’s, juwelen, onroerend goed) worden vaak gebruikt om illegale gelden wit te wassen.
Ook kunnen bedrijven die voornamelijk met contant geld werken, hun inkomsten gemakkelijker te laag aangeven. Deze maatregel gaat gepaard met een sterke stimulans om traceerbare betaalmiddelen te gebruiken, zoals bankkaarten, overschrijvingen of elektronische portemonnees. Fintech-innovaties (Revolut, Lydia, PayPal) zullen zich dus waarschijnlijk verder ontwikkelen.
Wat zijn de gevolgen voor bedrijven en particulieren?
Voor professionals houdt deze hervorming een duidelijke verplichting in: vanaf 2027 moeten zij alle contante betalingen van meer dan 10.000 euro weigeren. Bedrijven zullen hun betalingssystemen moeten aanpassen en de voorkeur geven aan digitale oplossingen. Bepaalde sectoren, zoals de vastgoedsector en de luxeautosector, zullen hierdoor bijzonder worden getroffen.
Particulieren zullen geen gevolgen ondervinden in hun onderlinge transacties. De aankoop van een tweedehandsauto of onroerend goed tussen particulieren kan nog steeds zonder beperking contant worden betaald. Consumenten worden echter aangemoedigd om voor hun aankopen bij bedrijven veilige betaalmethoden te gebruiken.
Deze hervorming past in een bredere trend van dematerialisatie van betalingen. Fintechs, onlinebanken en mobiele betaaloplossingen winnen terrein, terwijl de autoriteiten hun controle op de geldstromen verscherpen.
Het valt nog te bezien hoe bepaalde landen, zoals Duitsland, waar contant geld een belangrijke culturele rol speelt, zich zullen aanpassen. Handelaars en consumenten zullen waarschijnlijk hun gewoonten moeten herzien, maar deze overgang zou ook een stimulans kunnen zijn voor innovatie op het gebied van alternatieve betaalmiddelen.
Eén ding is zeker: het tijdperk van onbeperkte contante betalingen loopt in Europa ten einde.
