De Europese Commissie is een onderzoek gestart naar het belastingbeleid van Nederland met betrekking tot de discriminerende belastingheffing van niet-ingezetenen. De aandacht gaat vooral uit naar de praktijk waarbij een hogere onroerendezaakbelasting wordt geheven op onroerend goed dat eigendom is van niet-ingezetenen, terwijl ingezetenen van het land van dergelijke betalingen zijn vrijgesteld.
Het probleem is dat de Nederlandse belastingdienst (Belastingdienst) niet-ingezetenen bij het indienen van hun belastingaangifte een extra belasting van een bepaald percentage van de kadastrale waarde van hun hoofdwoning vraagt. Deze praktijk baart de Europese autoriteiten ernstige zorgen, omdat hierdoor ongelijke voorwaarden worden gecreëerd tussen ingezetenen en niet-ingezetenen van het land.
Volgens de Europese Commissie is een dergelijk belastingstelsel in strijd met de fundamentele beginselen van de Europese Unie, met name:
- het recht op vrij verkeer van werknemers
- het beginsel van vrij verkeer van kapitaal
- gelijke behandeling van alle EU-burgers
Brussel heeft de Nederlandse regering een officiële kennisgeving gestuurd en haar twee maanden de tijd gegeven om:
- uitleg te geven over de bestaande praktijk
- een plan op te stellen om de discriminerende elementen in het belastingstelsel weg te werken
- de nodige wetswijzigingen door te voeren
Indien de Nederlandse autoriteiten binnen de gestelde termijn geen maatregelen nemen om de situatie te corrigeren of geen bevredigende uitleg geven, kan de Europese Commissie de volgende fase van de inbreukprocedure inleiden. Dit kan het volgende omvatten:
- het uitbrengen van een met redenen omkleed advies met een gedetailleerde beschrijving van de schendingen
- het vaststellen van een nieuwe termijn voor het opheffen van de schendingen
- het eventueel aanhangig maken van de zaak bij het Hof van Justitie van de Europese Unie
Het Nederlandse ministerie van Financiën onthoudt zich voorlopig van nadere commentaar en zegt dat het de standpunt van de Europese Commissie bestudeert en een interne analyse van de situatie uitvoert. Deskundigen wijzen erop dat dergelijke belastingpraktijken de aantrekkelijkheid van het land voor buitenlandse investeringen aanzienlijk kunnen beïnvloeden en in strijd zijn met het beginsel van de interne markt.
Voor Nederland, dat zich traditioneel profileert als een open economie en een aantrekkelijke vestigingsplaats voor internationale bedrijven, is de oplossing van deze kwestie van strategisch belang. Er moet een evenwicht worden gevonden tussen de bescherming van nationale belangen en de naleving van de Europese normen inzake non-discriminatie.
Naar verwachting zullen de Nederlandse autoriteiten in de komende weken hun standpunt over deze kwestie bekendmaken en mogelijk een plan voorstellen om het huidige belastingstelsel voor niet-ingezetenen aan te passen. Dit zal helpen om verdere escalatie van de situatie en mogelijke sancties van de Europese Unie te voorkomen.
