Een recent onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences, heeft tot bezorgdheid geleid door aan te tonen dat bijna alle geteste merken flessenwater sporen van microplastics bevatten. Voor het onderzoek werden geavanceerde spectroscopietechnieken gebruikt om 25 merken verspreid over verschillende landen te analyseren, waarbij de onzichtbare deeltjes in duizenden monsters werden geïdentificeerd. Volgens de wetenschappers was de enige uitzondering een merk uit het Verenigd Koninkrijk, dat geen sporen van microplastics vertoonde onder de omstandigheden van de analyse.
Het onderzoek, geleid door wetenschappers van Columbia University en Rutgers University, onderzoekt de omvang van microplasticvervuiling in ingenomen producten, een probleem dat zowel consumenten als gezondheidsautoriteiten zorgen baart. De deeltjes, die met het blote oog niet waarneembaar zijn, zijn in eerdere onderzoeken in verband gebracht met mogelijke risico’s voor de menselijke gezondheid, hoewel de precieze effecten nog steeds worden geëvalueerd.
240.000 microplastics per liter
Wetenschappelijke analyse heeft verrassende cijfers onthuld over de hoeveelheid microplastics in de meeste onderzochte wateren. Met behulp van substraatversterkte Raman spectroscopie ontdekten de experts in sommige gevallen tot 240.000 microplastic fragmenten per liter water. Volgens het artikel waren de geanalyseerde deeltjes kleiner dan vijf micron, wat zorgen baart over het mogelijke gemak waarmee ze fysiologische barrières in het lichaam kunnen passeren.
De onderzoekers legden uit dat “de gemeten concentraties eerdere schattingen met één tot twee orden van grootte overtreffen”. Dit betekent dat de gedetecteerde concentraties aanzienlijk hoger zijn dan die van traditionele analyses, die er vaak niet in slaagden om nanometrische deeltjes te identificeren. Co-auteur Beizhan Yan waarschuwde in het persbericht: “Elke geconsumeerde fles kan een zorgwekkende hoeveelheid plastic deeltjes bevatten waarvan de consument zich niet bewust is.
Het werk heeft ook de variabiliteit in concentraties tussen merken en partijen aangetoond. Op één na bevatten alle monsters deze verontreinigingen, maar de hoeveelheid was zeer ongelijk, waarbij sommige monsters minder dan 100.000 deeltjes per liter bevatten en andere veel meer.
Microplastics uit verpakkingen
Het onderzoek kwantificeerde niet alleen de aanwezigheid van microplastics, maar identificeerde ook hun belangrijkste bron. De wetenschappers stelden vast dat een grote meerderheid van de gevonden deeltjes chemisch afkomstig was van polyethyleentereftalaat (PET), het plastic polymeer dat vaak wordt gebruikt in flessen. Met behulp van hun analysetechniek hebben ze vastgesteld dat het vrijkomen van microfragmenten voornamelijk plaatsvindt tijdens het bottelen en opslaan, hoewel het proces onder bepaalde temperatuursomstandigheden kan worden geïntensiveerd.
Het team merkte in het artikel op dat “PET de dominante fractie vormt van microplastics die in de monsters zijn gedetecteerd”. Daarnaast vonden ze sporen van andere polymeren, zoals polyethyleen of polypropyleen, waarschijnlijk aanwezig in de doppen of in de machines die tijdens het industriële proces werden gebruikt. De experts wezen erop dat vervuiling door microplastic niet altijd gerelateerd is aan geografische locatie of merk, maar afhankelijk kan zijn van het productieproces en de opslagtijd.
De onderzoekers benadrukten echter dat het enige microplastic-vrije monster afkomstig was van een bottelarij in het Verenigd Koninkrijk. Volgens het artikel lijken de productieomstandigheden en kwaliteitscontrole in deze fabriek uitzonderlijk te zijn in vergelijking met de andere.
Onzekerheid over gezondheidsrisico’s
In tegenstelling tot de vondst van microplastics in bijna alle geteste flessenwaters, benadrukken de auteurs van het onderzoek het gebrek aan zekerheid over de gevolgen voor de gezondheid van deze constante blootstelling. Hoewel de aanwezigheid van de deeltjes de bezorgdheid van het publiek versterkt, benadrukken de experts dat “er nog steeds geen bewijs is om te bepalen of er een tastbare invloed is op de menselijke gezondheid”.
Het team van Columbia University zegt dat de kleinste microplastics, kleiner dan 1 micron, meer kans hebben om cellulaire barrières te passeren. Professor Phoebe Stapleton waarschuwde in de studie: “Het is onbekend wat er met deze microplastics gebeurt als ze eenmaal in het menselijk lichaam zitten en of hun effecten cumulatief of van voorbijgaande aard kunnen zijn. Voorlopig vragen internationale organisaties zoals de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) om meer onderzoek voordat ze specifieke wettelijke limieten instellen voor de flessenwaterindustrie.
